Prawa konsumenta obowiązujące podczas zakupów internetowych

27 czerwiec 2014 | Kategoria: E-commerce, Prawo w sieci

Łatwy dostęp, szeroka oferta, oszczędność czasu, często też pieniędzy, dostawa do domu. To tylko kilka powodów, dla których coraz więcej osób decyduje się na zakupy internetowe. Choć sam proces dokonywania zakupów w sieci nie sprawia większych problemów, mogą pojawić się one przy innych kwestiach. Jedną z nich jest niska świadomość konsumentów odnośnie praw, jakie im przysługują w Internecie. Przed dokonaniem jakiegokolwiek zakupu towaru warto zatem zapoznać się nie tylko z regulaminem danego sklepu, ale również poznać prawa i obowiązki, jakie przysługują konsumentowi w tym zakresie.

Jakie prawa przysługują konsumentowi? Do czego zobowiązany jest sprzedawca?

Najważniejszym prawem, które przysługuje konsumentowi jest prawo do pełnej informacji, tzn. kupujący musi wiedzieć co kupuje i od kogo. Obowiązkiem sprzedawcy jest udostępnienie nazwy i adresu firmy, a także NIP-u, REGONU-u, a także ceny towaru, jego opisu, formy dostawy (wraz z kosztem) oraz sposobu zapłaty. Ponadto musi zamieścić on  informację o możliwości odstąpienia od zawartej umowy, które przysługuje konsumentowi w terminie 10 dni od chwili wydania przez sklep towaru.

Sprzedawca jest zobowiązany do przekazania konsumentowi wzoru oświadczenia odstąpienia od umowy, jeśli tego nie zrobi, okres wycofania się z niej wydłuża się do 3 miesięcy. W przypadku takiej sytuacji kupujący musi odesłać sprzedawcy zakupiony towar, ten natomiast zwraca mu sumę pieniędzy, którą od niego otrzymał. Co ważne, konsument nie ma obowiązku ponoszenia dodatkowych kosztów z wyjątkiem odesłania towaru na adres sklepu. To bardzo ważny aspekt, ponieważ mimo tych przepisów, nadal wiele sklepów pobiera dodatkowe opłaty za odstąpienie od umowy. Ponadto niezgodne z prawem są oferowane wyłącznie płatności „z góry”, ponieważ klient powinien mieć możliwość zapłaty przy odbiorze. Okres realizacji zamówienia nie powinien przekraczać 30 dni, licząc od kolejnego dnia, po jego złożeniu. Wszystkie punkty umieszczone w regulaminie sklepu muszą zgadzać się z zapisami pochodzącymi z dokumentów Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).

Osobisty odbiór towaru zakupionego w sieci a odstąpienie od umowy

Konsumenci zawierający umowę na odległość mają prawo do odstąpienia od niej bez względu na to, czy zdecydowali się na odbiór osobisty czy dostawę zakupionego towaru do domu. Zatem, klientowi, który wybrał opcję odbioru osobistego, również przysługuje tzw. prawo do namysłu. Zaznaczyć należy, że sama rezerwacja towaru za pośrednictwem strony internetowej sklepu nie jest równoznaczna z zawarciem umowy na odległość, ponieważ do finalizacji transakcji dochodzi wówczas przy odbiorze, a nie w sieci.

Niezgodność regulaminu z obowiązującymi prawami konsumenta wynikła w ostatnim czasie w przypadku znanej sieci księgarni internetowej. W jej regulaminie znajdował się zapis m.in. o tym, że konsument, który zawarł umowę na odległość i wyraził chęć odbioru osobistego towaru w stacjonarnej księgarni, może z niego zrezygnować jedynie przy odbiorze towaru i nie przysługuje mu 10-cio dniowy okres odstąpienia od umowy. Tym zapisem, który był niekorzystny dla konsumenta zajął się Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wydając wyrok i nakładając na spółkę karę pieniężną.

Nowa ustawa o prawach konsumenta

Zmiany w 2014 r., dotyczące funkcjonowania sklepów internetowych, które miały wejść w życie 13 czerwca 2014 r. (zgodnie z nową dyrektywą unijną 2011/83/UE) wejdą prawdopodobnie dopiero w grudniu br. lub na początku 2015 r. 6-cio miesięczny okres oczekiwania na wejście w życie tych zmian jest określony w ustawie jako vacatio legis. To czas, przez który ustawa musi spoczywać od dnia jej publikacji w Dzienniku Ustaw. W związku z powyższym, e-sklepy mogą nadal działać na dotychczasowych zasadach. Nowe regulaminy oraz stosowne informacje na stronie, takie jak komunikat o zamówieniu z obowiązkiem zapłaty przy przycisku zamówienia, będą musiały znaleźć się na stronach dopiero za 6 miesięcy. Sprzedawcy, którzy nie dostosują się do nowych przepisów poniosą kosztowne konsekwencje swoich czynów.

Sklepy internetowe, które tworzą swoje regulaminy niezgodne z prawem tracą klientów, ponieważ utrudniają im możliwość dokonania zakupów. Sprzedawca powinien udostępnić pełną informację dotyczącą oferowanych produktów, a także możliwość zapłaty w wybrany przez kupującego sposób. Zatem działania zgodne z prawem i uczciwe podejście do konsumenta to pierwszorzędne zasady, których powinni przestrzegać przedsiębiorcy.